Занимательный татарский язык (290,00 руб.)

Стр.2

Стр.248

Стр.249

Стр.250

Стр.251

УДК 811.512.145 (075) ББК Ш163.23я7 Х98 Печатается по решению редакционно-издательского совета Казанского национального исследовательского технологического университета Рецензенты: канд. филол. наук Б. К. Миннуллин канд. филол. наук Д. Х. Хуснутдинов Х98 Р. М. Хуснетдинов Занимательный татарский язык : учебно-методическое пособие / Р. М. Хуснетдинов, С. В. Вьюгина; Минобрнауки России, Казан. нац. исслед. технол. ун-т. – Казань : Изд-во КНИТУ, 2020. – 252 с. ISBN 978-5-7882-2857-0 Включает в себя теоретический материал, практические задания разного уровня сложности и тексты для самостоятельной работы. В конце пособия приведен словарь терминов. Рекомендуется студентам, желающим и начинающим изучать татарский язык в стенах технологического университета и других вузов. Подготовлено на кафедре обучения на двуязычной основе. УДК 811.512.145 (075) ББК Ш163.23я7 ISBN 978-5-7882-2857-0 © Хуснетдинов Р. М., Вьюгина С. В., 2020 © Казанский национальный исследовательский технологический университет, 2020

Стр.2

ЭЧТ Ә Л Е К КЕРЕШ ........................................................................................................ 3 ТАТАР ТЕЛЕ, АНЫҢ ТАРИХЫ, ҮСЕШ ЭТАПЛАРЫ ......................... 7 Телебез тарихына кыскача сәяхәт ............................................................. 7 Дөньяда сибелеп яшәүче татарлар .......................................................... 18 ТАТАР ТЕЛЕНДӘ ЮГАРЫ БЕЛЕМ АЛУ СИСТЕМАСЫ .................. 23 Татар халкының туган телендә югары белем алу үзенчәлекләре ....... 23 Казан милли тикшеренү технология университеты мисалында татар теленең югары уку йортларында укыту процессы ............................... 32 ТАТАР ТЕЛЕНЕҢ СҮЗЛЕК СОСТАВЫ ............................................... 35 Сүзнең асылы һәм көче ............................................................................ 35 Татар телендә сөйләм үзенчәлекләре ...................................................... 37 Татар теленең стильләр системасы ......................................................... 39 Нәфис сүз осталыгы үзенчәлекләре ........................................................ 48 Беренче блок. ТАТАР ТЕЛЕН БАШЛАНГЫЧ ДӘРӘҖӘДӘ БЕЛҮЧЕ АУДИТОРИЯ ӨЧЕН ................................................................................ 55 Беренче вариант ........................................................................................ 55 Беренче вариант өчен җаваплар .............................................................. 60 Татар телен башлангыч дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Беренче вариант ....................................................................... 63 Икенче вариант ......................................................................................... 66 Икенче вариант өчен җаваплар ............................................................... 71 Татар телен башлангыч дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы Икенче вариант ......................................................................... 73 Өченче вариант ......................................................................................... 76 Өченче вариант өчен җаваплар ............................................................... 81 248

Стр.248

Татар телен башлангыч дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Өченче вариант ....................................................................... 84 Дүртенче вариант ...................................................................................... 87 Дүртенче вариант өчен җаваплар ............................................................ 92 Татар телен башлангыч дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Дүртенче вариант ..................................................................... 95 Икенче блок. ТАТАР ТЕЛЕН УРТАЧА ДӘРӘҖӘДӘ БЕЛҮЧЕ АУДИТОРИЯ ӨЧЕН ................................................................................ 98 Беренче вариант ........................................................................................ 98 Беренче вариант өчен җаваплар ............................................................ 104 Татар телен уртача дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Беренче вариант ..................................................................... 107 Икенче вариант ....................................................................................... 110 Икенче вариант өчен җаваплар ............................................................. 115 Татар телен уртача дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Икенче вариант ...................................................................... 119 Өченче вариант ....................................................................................... 121 Өченче вариант өчен җаваплар ............................................................. 127 Татар телен уртача дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Өченче вариант ...................................................................... 129 Дүртенче вариант .................................................................................... 132 Дүртенче вариант өчен җаваплар .......................................................... 137 Татар телен уртача дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Дүртенче вариант ................................................................... 139 Өченче блок. ТАТАР ТЕЛЕН ЮГАРЫ ДӘРӘҖӘДӘ БЕЛҮЧЕ АУДИТОРИЯ ӨЧЕН .............................................................................. 143 Беренче вариант ...................................................................................... 143 Татар телен югары дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Беренче вариант ..................................................................... 154 249

Стр.249

Икенче вариант ....................................................................................... 157 Икенче вариант өчен җаваплар ............................................................. 164 Татар телен югары дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Икенче вариант ...................................................................... 167 Өченче вариант ....................................................................................... 170 Өченче вариант өчен җаваплар ............................................................. 177 Татар телен югары дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Өченче вариант ...................................................................... 180 Дүртенче вариант .................................................................................... 184 Дүртенче вариант өчен җаваплар .......................................................... 190 Татар телен югары дәрәҗәдә белүче аудитория өчен билгеләр шкаласы. Дүртенче вариант ................................................................... 193 ТАТАР ТЕЛЕН МӨСТӘКЫЙЛЬ ӨЙРӘНҮ ӨЧЕН, ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ, КАЗАН ШӘҺӘРЕНӘ КАГЫЛЫШЛЫ ТЕКСТЛАР ТУПЛАНМАСЫ ................................................................ 197 ТАТАРСТАНГА 100 ЕЛ! ....................................................................... 198 ТАССР төзелүнең 100 еллыгы турында тарихи белешмә .................. 198 Татарстанның 100 еллыгы. Тарих кайдан башлана? ........................... 203 Татарстан тарихыннан ............................................................................ 206 Болгар ханлыгы ....................................................................................... 206 Казан ханлыгы ........................................................................................ 207 Казан губернасы ..................................................................................... 208 Татарстан республикасы ........................................................................ 209 Татарстан республикасының географик урыны һәм икътисади хәле 210 Татарстанның дәүләт символлары ........................................................ 212 Татарстан табигате ................................................................................. 212 Татарстанның үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы ............................. 213 Татарстан сәнәгате .................................................................................. 214 250

Стр.250

И Казан, серле Казан! ............................................................................. 216 Меңьеллык Казан .................................................................................... 217 Татарстанның югары уку йортлары ...................................................... 219 Сәнгать дөньясында ............................................................................... 222 Бөтендөнья җәйге универсиада ............................................................. 223 Татарстанда һәм Россиядә үткәрелә торган бәйрәмнәр ...................... 224 Казан тарихы ........................................................................................... 225 Казан – Россиянең спорт башкаласы .................................................... 227 Биремнәр чишкәндә кулланылган яңа сүзләр ...................................... 228 Сүзлекчә .................................................................................................. 230 КУЛЛАНЫЛГАН ӘДӘБИЯТ ИСЕМЛЕГЕ ......................................... 244 Интернет чыганаклар ............................................................................. 247

Стр.251